Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh, Chủ tịch Hội đồng VKIST phát biểu tại Kỳ họp.

“Vóc dáng” VKIST đã dần rõ nét

Với tầm nhìn: “Người dẫn đầu về cung cấp giải pháp công nghệ cho người chiến thắng thị trường tại Việt Nam”, VKIST được kỳ vọng sớm thực thi các nhiệm vụ phục vụ cho các ngành công nghệ công nghiệp.

Hoạt động theo mô hình của Viện Khoa học và Công nghệ Hàn Quốc (KIST), VKIST được kỳ vọng trở thành nhà cung cấp công nghệ, giải pháp cho các doanh nghiệp chiếm lĩnh thị trường tại Việt Nam.

Đây là dự án viện trợ không hoàn lại lớn nhất của Hàn Quốc dành cho Việt Nam nhằm thúc đẩy mối quan hệ hợp tác khoa học và công nghệ giữa hai nước. Đặc biệt, Dự án còn nhận được sự quan tâm của lãnh đạo Chính phủ hai nước, mà ghi nhận là sự hiện diện của Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tại Lễ động thổ xây dựng VKIST hồi tháng 3 năm 2018. Điều này cũng được Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh nhấn mạnh tại Phiên họp lần thứ IV Hội đồng VKIST ngày 14/2/2020. “Trong chuyến tháp tùng Thủ tướng Chính phủ tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN – Hàn Quốc vào tháng 11/2019 vừa qua, tại phiên tọa đàm bên lề, tôi cũng đã có dịp chia sẻ các thông tin về VKIST như là một điển hình trong mối hợp tác giữa Hàn Quốc và Việt Nam”- Bộ trưởng Chu Ngọc Anh nói.

Nhận thức được tầm quan trọng, ý nghĩa của dự án VKIST, Lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ đã rất sát sao, quan tâm chỉ đạo điều hành để dự án đươc triển khai đúng tiến độ và yêu cầu đã đặt ra. Sự quyết tâm này đã đem lại nhiều kết quả đáng khích lệ trong năm 2019. Ông Kum Dongwha – Viện trưởng VKITS cho biết, nhiều hoạt động đã được VKIST tập trung triển khai, trong đó tập trung vào các chính sách ưu đãi cho các nhà khoa học, nghiên cứu viên làm việc tại VKIST. Các hoạt động R&D cũng được triển khai đồng bộ.

Ngày 27/9/2019, đã tổ chức khai trương Phòng thí nghiệm “VKIST on site Laboratory” tại Viện KIST tại Gangneung, Hàn Quốc. Đây là hoạt động quan trọng nhằm tạo lập hạ tầng cần thiết phục vụ các hoạt động theo các hướng trọng tâm đã được VKIST xác định từ những ngày đầu cũng như phục vụ hoạt động đào tạo của Viện.

Viện cũng đã tuyển dụng được các nghiên cứu viên xuất sắc vào vị trí trưởng các nhóm nghiên cứu theo các hướng trọng tâm của Viện. Tòa nhà của Viện cũng đang được triển khai đúng kế hoạch, dự kiến sẽ khai trương vào tháng 11 năm 2020 tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc với sự chứng kiến của Lãnh đạo hai nước. Việt Nam và Hàn Quốc cũng đang trao đổi để sớm thống nhất kế hoạch triển khai sớm giai đoạn 2 của dự án VKIST.

Viện trưởng Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam – Hàn Quốc (VKIST) , TS. Kum Dongwha phát biểu.

Đổi mới và bứt phá

Đặt biệt, năm 2019 ghi nhận về mặt thu hút nhân sự cho VKIST bằng cách thức tổ chức, tuyển dụng, thu hút được các nhà khoa học, nghiên cứu viên xuất sắc, từ nước ngoài trở về làm trưởng nhóm. Bên cạnh đó, các hướng nghiên cứu đều là các hoạt động nghiên cứu nền tảng, theo xu hướng của các nước tiên tiến và gắn với sản xuất công nghiệp, tạo điều kiện cho Viện tiếp tục tuyển dụng nghiên cứu viên trong năm nay.

Có thể kể đến các gương mặt sáng giá đã đầu quân cho VKIST như: PGS.TS Phương Thiện Thương, Trưởng phòng Công nghệ sinh học, từng làm việc tại trường Đại học Chosun, Hàn Quốc, Đại học Setsunan, Nhật Bản và Viện Dược liệu (Bộ Y tế), có 15 năm kinh nghiệm trong nghiên cứu và phát triển sản phẩm (thuốc, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm); TS. Nguyễn Duy Tài, Trưởng nhóm nghiên cứu về IoT, là Kiến trúc sư phần mềm tại Trasys International - NRB Group ở Bỉ, từng là Trưởng nhóm tư vấn tại Ủy ban châu Âu EC - Tổng cục Tin học DIGIT; ông Phạm Duy Học, Trưởng nhóm nghiên cứu về tự động hóa, đã có 10 năm làm việc tại Toyodenkiseizo – Công ty nghiên cứu thiết kế, chế tạo tàu điện hàng đầu Nhật Bản…

Hiện tại một số nghiên cứu đã và đang được triển khai như: Phát triển sản xuất từ bài thuốc cổ truyền Việt Nam dùng điều trị bệnh gút, viêm khớp và đau; Sàng lọc tác dụng sinh học và xác định hoạt chất của một số loài đinh lăng Polyscias Việt Nam (hợp tác giữa VKIST và KIST); Phát triển quy trình chiết xuất và tinh chế curcuminoids tự nhiên từ củ nghệ (Curcuma longa L.) cho năng suất cao và phân biệt curcuminoids tự nhiên và tổng hợp; Thăm dò, nghiên cứu liên quan đến dầu dừa Việt Nam.

VKIST hoạt động theo mô hình, phương thức mới, cũng là cơ hội thử nghiệm chính sách quản lý khoa học và công nghệ từ các quốc gia đã thành công để vận dụng linh hoạt cho Việt Nam. Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy nhấn mạnh: Thành công của VKIST không chỉ dừng lại ở Viện mà là thành công của mô hình quản lý khoa học và công nghệ chung cho Việt Nam.

Có thể nhắc đến vấn đề đầu tư và sử dụng hiệu quả cơ sở vật chất dùng cho nghiên cứu. Theo đó có đề xuất chia sẻ hoặc thuê phòng thí nghiệm của các đơn vị nghiên cứu khác, tạo mạng lưới các phòng thí nghiệm để cùng tận dụng cơ sở vật chất này. Hay như nhắc đến vấn đề lâu nay vẫn là nỗi trăn trở của nhiều nhà khoa học đó là vấn đề lương.

Được biết, năm 2019, Bộ Khoa học và Công nghệ đã thành lập tổ công tác để làm việc với Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính về vấn đề này. Quan điểm của VKIST là sẽ nỗ lực để có thể chi trả mức thu nhập cho nhà khoa học ngang với doanh nghiệp và mặt bằng chung của thế giới nhưng phải tôn trọng quy định pháp luật Việt Nam.

Bên cạnh đó, ngoài việc vận dụng tối đa cơ chế ưu đãi dành cho VKIST theo quy định thì mấu chốt là Viện cần phải có nguồn thu và quy chế chi tiêu nội bộ. Đây mới là nguồn tăng thu nhập chính để đảm bảo đời sống cho nhà khoa học. Chính vì vậy, Ông Kum Dongwha - Viện trưởng VKIST đã nhấn mạnh: Lương chỉ quyết định một phần thành công của VKIST. Ngoài nỗ lực giải quyết vấn đề lương, VKIST sẽ tạo điều kiện tối đa để nhà khoa học tập trung vào công việc chuyên môn như hỗ trợ thủ tục, viết báo cáo, thuyết minh…
Để hoàn thành kế hoạch năm 2020 của VKIST, nhiều thách thức đang đặt ra đối với một mô hình đầy mới mẻ như VKIST. Với quyết tâm của Lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ, sự hỗ trợ, đồng thuận các bộ, ban ngành và của Chính phủ 2 nước, hy vọng rằng, năm 2020 sẽ là năm khởi sắc ghi nhận nhiều dấu ấn khoa học và công nghệ cho VKIST nói riêng và ngành Khoa học và Công nghệ Việt Nam nói chung.

Các thành viên tại Kỳ họp lần thứ 4 Hội đồng VKIST

Các thành viên Hội đồng VKIST, đại diện một số Bộ, ngành.

Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển truyền thông KH&CN